Dionys Peeter Pauwels Piggen (Pigghen)

- 1619

• Naam	Dionys Peeter Pauwels Piggen (Pigghen)
  Geslacht	Mannelijk
  Overlijden	1619	Breda
  Persoon-ID	I4385	Nouwens-Piggen
  Laatst gewijzigd op	21 jan 2024

  
  

  Vader	Peeter Piggen (Pigghen)
  Gezins-ID	F5097	Gezinsblad  |  Familiekaart

  
  

  Gezin 1	Catharina Jacob Jans van Wesel   ✝ 4 apr 1616, Breda
  Huwelijk	circal 1600
  Kinderen	1. Piggen,   ✶ 4 apr 1616, Breda ✝ 4 apr 1616, Breda (leeftijd 0 jaar)   2. Dionys Piggen
  Laatst gewijzigd op	21 jan 2024
  Gezins-ID	F1643	Gezinsblad  |  Familiekaart

  
  

  Gezin 2	Elisabeth Jacob Willemssen  [1]
  Laatst gewijzigd op	21 jan 2024
  Gezins-ID	F5260	Gezinsblad  |  Familiekaart

  
  

• Aantekeningen

  Diversen borg Datum akte 24-10-1606 Poorter Jan Cuyck Commersz Poorter diversen herkomst poorter: Hattem Poorter beroep schoenmaker Borg Dionys Piggen Borg beroep borgemeester     Author   : Meij, C.O. (Otto) van der   Title   : Tussen Oranje en Spanje : de leefwereld van Bredase regenten 1550-1700   Issue Date   : 2012-10-25  De grote variëteit aan huizen maakt dat de spreiding van het woningbezit van regenten door de hele stad lag. Hoe gevarieerd het huizenbezit van regenten was blijkt bijvoorbeeld in het geval van Dionys Piggen, een van de Bredase oligarchen eind zestiende, begin zeventiende eeuw. Oorspronkelijk was hij waard in het ‘cleijnen hert’ en later het ‘grooten hert’ op de Grote Markt, voordat hij in 1594 voor het eerst schepen werd. In 1598 verkocht hij samen met zijn zuster Elizabeth dit laatste - ‘de huijsinge mette poorte ende poortcamer, daerneven mouthuysen oft achterhuysen, stallen, hovinge ende erffenisse metten gange off wegen daertoe’ - voor fl. 3.267.-.60 Juist het jaar ervoor was Piggen als eigenaar voor twaalf gulden en zes- tien stuivers aangeslagen in het kohier van de honderdste penning en daarmee, in overeenstemming met de lokatie, een van de hoogst aangeslagenen in de stad. Slechts zijn collega-bestuurders burgemeester Godevaart Montens met zestien gulden voor zijn huis aan de zuidzijde van de Gasthuisstraat en oud-schepen Pieter Hoevenaars met veertien gulden en acht stuivers voor zijn huis de ‘Cok’ aan de zuidzijde van de Langebrugstraat moesten meer betalen. Ondanks dit fraaie bezit besloot Piggen juist rond het moment dat hij voor het eerst in 1599 burgemeester werd te verhuizen. In eerste instantie betrok hij korte tijd het huis voor het kasteel, waarin vóór hem rentmeester Johan Bacx met zijn gezin had gewoond. Mark Dirkszoon, de koper van ‘den grooten hert’, verkocht vervolgens in 1600 aan Piggen een huis op de Haagdijk: ‘de huijsinge genaempt den gulden ancker, mouterije schuere kalckhuijs pleijne hovinge ende erffenisse metten gang daerneven liggende’. Piggen verhuisde daarmee zowat naar het uiteinde van de stad, naar een huis dat nog niet de helft waard was van zijn vorige woning. Deze katholiek schiep daarmee wel zeer demonstratief ruimte tussen zijn persoonlijke en ambtelijke levenssfeer. Hoewel Piggen in archiefstukken nooit brouwer wordt genoemd, doen beide transacties vermoeden dat hij in de loop van de jaren negentig van waard in (huis)brouwer was veranderd. Een herberg - zelfs al lag ze naast het stadhuis - was bovendien minder representatief als woonruimte voor een burgemeester. Wellicht ook probeerde Piggen via deze verkoop tijdelijk aan geld te komen òf was hij simpelweg een goed zakenman en opereerde hij als zodanig op de plaatselijke huizenmarkt. Toen hij namelijk in 1609 het inmiddels tot brouwerij verbouwde ‘gulden ancker’ verkocht, kreeg hij ruim twee keer zoveel (fl. 2.620.-.) als hij ervoor had betaald.61 Deze ervaring met onroerend goed beviel hem kennelijk zo goed dat hij enkele maanden later ‘een hoffstadt ende erve mette materialen daerop’ op het kasteelplein kocht.62 Wat hier precies is gebeurd wordt niet duidelijk, maar ruim twee jaar later werden de (inmiddels) ‘twee afgebrande hoffsteden’ doorverkocht, nadat Piggen enkele maanden eerder een nieuwe woning, ‘de huijsinge pleijne hovinge ende erffenisse’ in de Steenbrugstraat (of Nieuwstraat), had gekocht voor fl. 2.800.-. Hierin zou hij tot aan zijn dood blijven wonen. Daarmee was aan zijn rondzwervingen door de stad een einde gekomen en kennelijk had hij tevens zijn brouwactiviteiten opgedoekt. Wellicht dat ouderdom hem uiteindelijk weer iets dichter naar het stadscentrum bracht. Een dergelijk verhaal als over Piggen valt voor bijna elke regent te houden. De meesten verhuisden in elk geval meerdere keren gedurende hun leven, al naar gelang de persoonlijke omstandigheden. De frequentie van verhuizingen in de stad lag hoog - mogelijk ter afspiegeling van opwaartse sociale mobiliteit - en de onderlinge concurrentie om de beste locaties was groot. Daar men vaak meerdere huizen bezat, is het soms moeilijk te bepalen waar ze nu eigenlijk zelf woonden. Zo verhuisde oud-schepen Johan van Alphen in mei 1676 uit zijn huis St. Joris op de Grote Markt naar het huis Maastricht omtrent de Tolbrug, waar hij tot zijn dood in oktober 1681 verbleef.64 Wie de vestbrieven erop naslaat, zou hiervan echter onwetend blijven. Veranderingen in levenssituatie konden om een aanpassing van huis bij persoon vragen of verhuizingen waren, zoals bij Piggen, tevens bedoeld om een andere levensstijl invulling te geven.   Echt luxe kledij was onder de Bredase regenten niet de regel. Evenals hun collega’s elders, gingen zij en andere hooggeplaatsten vooral sober gekleed. Deze persoonlijke eenvoud was een uiting van hun burgerlijkheid. Zij hielden vast aan een standaardrepertoire van kleren, gemaakt van de wat duurdere stoffen met hier en daar wat extra’s als bontvoering - hoewel de winters vaak streng genoeg waren om dit nauwelijks als een luxe te hoeven bestempelen. Zo had burgemeester Piggen een zwart satijnen wambuis, een zwarte wollen laken mantel met zes koorden en een wollen grauwe mantel met strikken. Geld uitgeven aan kleding hing dus in belangrijke mate af van de staat die men voerde. Apart waren verder Piggens’ rode onderbroek met rode hemdrok (gevoerd met bont) en witgebloemde slaapmuts; enige frivoliteit lijkt hij daarmee voor de slaapkamer te hebben bewaard.96 Wat betreft de gebrekkige hygiëne van die tijd valt tegelijk op dat dezelfde Piggen over slechts vier onderbroeken beschikte en zijn collega-burgemeester mr. Sebrecht Sgraeuwen maar over twee! Van schepen Cornelis Vredevorst van Dalem is bekend dat hij nog honderddertig gulden schuldig was aan lakenkoper Pieter van den Broeck, daar waar hij bij de meeste van zijn krediteuren hoogstens voor enige tientallen guldens in het krijt stond.97 Kleren maakten dus evenzeer de man als de vrouw.   Hoe meer bezittingen, hoe meer papieren rompslomp ook. Bijna iedereen had wel iets aan papieren in huis meestal in de vorm van eigendomsakten, een huurcontract of een testament. We zijn hier voor Breda bijzonder goed over ingelicht omdat ze vaak apart werden geïnventariseerd, vooral in de boedeladministratie van de schepenbank. Bijzonder fraai is bijvoorbeeld de inhoud van een koffer uit het bezit van Dionys Piggen anno 1622.162 Naast de vele papieren, kwamen er tevens nog vijf blauwe en zeven rode stenen uit tevoorschijn (mogelijk van een dobbelspel of bij wijze van pressepapier), ‘twee oochgelasen’ (Piggen was een van Bredaas oligarchen en verkeerde op hoge leeftijd, vandaar deze bril), een landkaart en een vergulde mosselschelp (een rariteit, mogelijk tevens in functie als pressepapier). Soms waren er tevens kleine bundeltjes brieven of een ‘memoriael’ met familieaantekeningen in huis. De geschiedenis van de eigen familie was al vroeg een serieuze bezigheid onder de regenten: van diverse schepenen zijn eigentijdse geslachtsregisters bewaard gebleven. Dit geldt bijvoorbeeld voor leden van de families Bernagie, Drabbe, Havermans en Wachmans.

  
  

• Bronnen

  [S208] Schepenbank Breda (Betrouwbaarheid: 0). Geregistreerde: Dijonijs Peeter Pauwels Piggen diversen: Acte staat in de marge. Oud burgemeester schepen van Breda. Gehuwd met Elisabeth Jacob Willemssen. Gebeurtenis: vestbrief Datum: 07-04-1594 Documenttype: Vestbrieven Erfgoedinstelling: Stadsarchief Breda Collectiegebied: Noord-Brabant Registratienummer: 495 Pagina: 71r Registratiedatum: 07-04-1594 Akteplaats: Breda Collectie: Archiefnaam: Schepenbank Breda 1499-1811, Bron: boek, Deel: 495, Periode: 1594 Boek: Vestbrieven 1594