Nederlandse soldaten in Franse dienst

Op 9 juli 1810 lijfde Napoleon Bonaparte per decreet het voormalige Koninkrijk Holland in bij Frankrijk. Zeven weken later, op 30 augustus 1810, arriveerden de eerste Nederlandse grenadiers in Parijs.

Die zomer arriveerde ook de rest van het Nederlandse leger onder Franse vlag. De Nederlanders kregen te maken met de verplichte dienstplicht voor de Fransen: volgens een officiële telling ging het om 854 Nederlandse officieren en 18.738 Nederlandse onderofficieren en militairen.

In een recente publicatie over Nederlanders in het leger van Napoleon komt een paar keer een naamgenoot voor. Wie zijn deze mannen en waar komen ze vandaan? En kwamen ze terug?

 

Tekening van een soldaat in Franse dienst, 1812. Bron: Legermuseum Delft
Tekening van een soldaat in Franse dienst, 1812. Bron: Legermuseum Delft

Gerard Nouwens

Eenheid: 27e Regiment Infanterie van Linie, Eenheid: 27e Regiment Infanterie van Linie, Geboortedatum: 27-08-1793, Geboorteplaats: Udenhout, Departement: Monden van de Rijn, Kanton: Oisterwijk, Vader: Renier Nouwens, Moeder: Valtera Leermans.

Gerardus Nouwens is inderdaad geboren in Udenhout op 27 augustus 1793. Gerardus is de zoon van Petrus Reinerus Nouwens, geboren in Udenhout op 27 april 1773. Petrus trouwt voor 1793 met Walthera Jacobus Leermans, geboren op 10 april 1775 in Tilburg. Walthera was dus nog net geen 18 toen ze zwanger was van Gerard. Naast Gerard zijn mij geen andere kinderen bekend.
Walthera is de dochter van Jacobus Leermans (1750-1786) en Anna de Lepper (1744-1785). De moeder van Anna de Lepper is Joanna Hendrick Nauwens (1705-1785).
De overgrootvaders van het echtpaar Walthera en Petrus waren broers. Hun gemeenschappelijke voorvader is de herbergier Reijnier Dirck Aert Nauwen, in 1640 getrouwd met Jasperiente van Grevenbroek.

Hier iets over de geschiedenis van het 27e regiment: http://www.napoleon-series.org
En de context via  http://www.allemaalfamilie.nl

Corneille Nouwens

Eenheid: 126e Regiment Infanterie van Linie, Geboortedatum: 13-09-1791, Geboorteplaats: Loon op Zand, Stamboeknummer: 5092, Vader: Albert Nouwens, Moeder: Marie Henderiks. Eerder ook bij het 123e Regiment Infanterie van Linie.

Cornelius Nouwens is geboren in Loon op Zand op 13 sept 1791. Hij is de zoon van Albertus Theodorus Dirck Nouwens (1751-1834) en Maria Gerrits Hendriks. (~1759-1821). Albertus is de zoon van Theodorus Jasper Nouwens (1713-1796) en Maria van Stockem (?-1797). Maria is de dochter van Gerrit Cornelis Hendriks(?-?) en Maria Kennekens (1734-?). Cornelis is het vierde kind van een gezin van 7 kinderen. Tot de nakomelingen van Cornelis’ vader behoren familienamen als van Noije en Beerens die in rond 1980 en 1995 nog in Loon op Zand en Udenhout wonen. De familienaam Nouwens lijkt in deze tak uit te sterven.

De vaders van deze eerste twee militairen zijn achterneven.

Adrien Nouwens

Eenheid 122e Regiment Infanterie van Linie, Geboortedatum: 10-02-1792, Geboorteplaats: Waspik, Kanton: Waalwijk, Stamboeknummer: 10387, Vader: Jean Nouwens, Moeder: … Vendome

Adrianus Nouwens is geboren in Waspik op 7 juni 1792. Hij is de zoon van Joannes Adriaen Nouwens (1763-1847) en Maria Cornelisse van Dongen (1756-1846). Zijn vader Joannes (Jan) is de achter,achterkleinzoon van Joost Petrus Nauwen, alias Piggen en Maijeken Daniel Willemssen van Gorcum. Adrianus was de oudste en had 9 broertjes en zusjes waarvan nakomelingen nu nog in Waspik te vinden zijn.
Adrianus is (voor zover je er wat aan hebt) mijn 3de neef in de vijfde graad.
Hier meer over de geschiedenis van het 122e regiment: https://fr.wikipedia.org

Jan Nouwen

Eenheid: 88e Cohorte, Geboortedatum: 04-08-1782, Geboorteplaats: Hendrik-Ido-Ambacht, Stamboeknummer: 340, Vader: Ariaan Nouwen, Moeder: Trijntje Huivekinderen.

Jan Ariesz Nouwen is geboren op 11 augustus 1782 in Hendrik-Ido-Ambacht. Hij is de zoon van Arij Janse Nouwen (1737-1808) en Ariaantje Huige de Kinder (1745-1812). Jan is de eerste die de oorlog overleeft. Hij trouwt vlak na de oorlog op 20 december 1815 in Zwijdrecht met Aagje Plaisier, geboren 8 mei 1792 in Oostendam. Jan en Aagje krijgen samen 11 kinderen die in de regio Rotterdam blijven wonen.
Een eerder kind van Aagje, waarvan de vader onbekend is, Hendrik Nouwen is Fuselier tweede Kompagnie, derde bataillon, vijfde Regiments infanterie.
Jan behoort tot de niet aan mij gerelateerde clan Nouwen’s die afstammen van Jan Willemsz Nouwen (~1645) uit Ridderkerk.

Jean Nouwen

Eenheid: 124e Regiment Infanterie van Linie, Geboortedatum: 15-07-1790, Geboorteplaats: Ryloo, Kanton: Ridderkerk, Stamboeknummer: 4386, Vader: Willem Nouwen, Moeder: Meintje de Ruiter.
Opmerkingen geregistreerde: NB Geboorteplaats: plaatsnaam onzeker/onduidelijk;

Eenheid: 2e Régiment de la Méditerranée, Geboortedatum: 15-07-1790, Geboorteplaats: Ressoo, Departement: Monden van de Maas, Kanton: Ridderkerk, Stamboeknummer: 6722, Vader: Willem Nouwen, Moeder: Meintie Buiter.
Opmerkingen geregistreerde: NB Geboorteplaats: plaatsnaam onzeker/onduidelijk;

Jan Nouwen is op 14 sept 1790 geboren in (hij had blijkbaar een slecht geheugen) Rijsoord. Jan is de zoon van Willem Jans Nouwens (1756-1818) en Lijntje Hendriksdr de Ruiter (1765-1818).
Over deze jan is eindelijk iets terug te vinden op: http://www.dordtenazoeker.nl/
Jan is overleden te Bruchmuhlbach (in de Palts bij Kaiserslautern); overledene was soldaat in 124e. regiment de ligne. Dit regiment heeft later deelgenomen aan de campagne van Napoleon in Rusland.
Ook deze Jan stamt af van de clan uit Ridderskerk.

Pierre Nouwen

Eenheid: 95e Regiment Infanterie van Linie, Geboortedatum: 26-08-1792, Geboorteplaats: Meijel, Departement: Beneden-Maas, Kanton: Weert, Stamboeknummer: 9077, Vader: Laurent Nouwen, Moeder: Elisabeth Gossens.

Petrus Nouwen is op 26 aug 1792 geboren in Meijel. Hij is de zoon van Laurentius Nouwen(1662-1814) en Elisabeth Goossen(s)(1761-1810). Petrus heeft een zusje Anna Maria (tr. Wilhelmus Lenders) en een broer Henricus (tr. Maria Magdalene Tonnaer).
Ook Pierre overleeft de oorlog. Hij trouwt (datum/plaats onbekend) met Maria Janssen. Ze krijgen (zo ver mij bekend) twee kinderenL Henricus en Joanna. De oudst bekende voorvader is Jan Nouwen (~1560) getrouwd met Sofia Adriaan Godfried van Amstel. Pierre/Petrus behoort tot de Nouwen clan uit Weert.

Leonard Nouwen

Eenheid: 88e Regiment Infanterie van Linie, Geboortedatum: 19-02-1792, Geboorteplaats: Weert, Stamboeknummer: 7494, Vader:  Antoine Nouwen, Moeder: Elizabethe Bruijs.

Leonardus Antonius Nouwen is geboren op 19 februari 1792 in Weert. Hij is de zoon van Anton (Toon) Nouwen (1757-1825) en Elisabeth (Lieske) Verhoeven.
Leonardus overleeft de oorlog. Hij trouw op 3 juni 1833 in Nederweert met Margreta Schreurs uit Haelen. Ze krijgen 6 kinderen tussen 1828 en 1845. Leonardus behoort tot dezelfde clan als de bovenstaande Petrus.

Paul Nouwen

Eenheid: 100e Regiment Infanterie van Linie, Geboortedatum: 21-11-1780, Geboorteplaats: Pays-Bas, Rang: Luitenant, Vader: … Nouwen, Moeder: … …, Opmerkingen geregistreerde: NB Geboorteplaats: plaatsnaam onzeker/onduidelijk;

Tja, deze man had een heel slecht of selectief geheugen… Gelukkig zijn er nog de archieven.
Paulus Nouwen is geboren in Kleine-Brogel (België) op 21 november 1780. Hij is de zoon van Bartolomeus Nouwen (1742-1807) uit Peer (België) en Christina Berix(1738-1795) uit Kleine-Brogel.
Paulus overleeft de oorlog en kon zich later blijkbaar ook weer de weg terug naar huis herinneren. Hij sterft in Kleine-Brogel in 1850 als gepensioneerd eerste luitenant.
Deze clan heb ik nauwelijks overgenomen in mijn systeem. Ik vond zojuist wat fragmenten die ik nog moet uitwerken. Gerelateerde plaatsnamen zijn Grote-Brogel, Kleine-Brogel, Meeuwen, Peer, Ellikom en Bocholt.


“Van de, volgens de officiële telling, 14.842 Nederlandse militairen die op Russische bodem voor Napoleon vochtten, keerden er in ieder geval 500 levend terug.”  Lees meer over deze tijd op http://historiek.net

Tot enige tevredenheid kon ik alle gevonden militairen plaatsen in hun desbetreffende families. Dat een deel van de mannen de oorlog niet overleeft is geen verrassing maar dat de kansen zo slecht waren kon ik me van mijn geschiedenislessen niet herinneren. Van de West-Brabanders die ik, zover ik nu kon nagaan, tot mijn verre familie beschouw komt er geen enkele terug.

Gerard Nauwens (juli 2020 uit te zoeken)

geboren op 12 november 1791 te Blatel

Eenheid 129e Regiment Infanterie van Linie
Stamboeknummer 4455
Bewaarplaats Service Historique de la Défense, Vincennes/Parijs (niet te raadplegen bij het NIMH)
Vader: Jacque Nauwens
Moeder: Dorothée Smit

Ook uit te zoeken:

Gerard NouwensRang: fuselier
Legeronderdeel: 1e Bataljon 5e Regiment Oost-Indische Infanterie
https://www.openarch.nl/saa:6559afb8-fb42-4de6-947d-521a238cd8ef